Türk Kardiyoloji Derneği: PH riski kanserin en tehlikeli cinsleri ile yarışıyor

Her yıl 5 Mayıs Dünya Pulmoner Hipertansiyon Günü kapsamında bu hastalığa ait farkındalık yaratmak gayesiyle çok sayıda ülkede eşzamanlı olarak çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Toplum sıhhatinin korunmasına yönelik yaptığı tesirli farkındalık çalışmalarıyla bugüne kadar ulusal ve milletlerarası birçok aktiflik düzenleyen Türk Kardiyoloji Derneği de bu hastalığa dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak maksadıyla, 4-6 Mayıs’ta İstanbul Conrad Hotel’de 5. Pulmoner Vasküler Hastalıklar toplantısını organize ediyor.

“Kanserin en tehlikeli tipleri ile yarışıyor”

Pulmoner Hipertansiyon hastalığının kanserin en tehlikeli cinsleri ile yarıştığına dikkat çeken Türk Kardiyoloji Derneği Pulmoner Vasküler ve Erişkin Doğumsal Kalp Hastalıkları Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Mehmet Akbulut, “Birçok hastalık sonucu gelişen ve kompleks bir hastalık olan Pulmoner hipertansiyon (PH), akciğer damarlarında kan basıncı artışı ile seyreden, vaktinde yanlışsız tedavi edilmediği taktirde kalp yetersizliği ve mevtle sonuçlanan önemli bir kalp–akciğer deveran bozukluğudur.

Tedavi edilmezse ömür müddeti 6 aya kadar düşebiliyor

“Yaş, cinsiyet, ırk, toplumsal yahut etnik köken ayırmaksızın; global nüfusun yaklaşık %1’ni, 65 yaş sonrası nüfusun ise yaklaşık %10’nu tesiri altına alan pulmoner hipertansiyon; günümüzde hudut tanımayan kıymetli bir global sıhhat sorunu haline geldi. Bu nedenle dünyada ve ülkemizde pulmoner hipertansiyon ile ilgili her yıl maliyeti son derece yüksek 80’den fazla bilimsel, akademik dernek ve sivil toplum kuruluşu, global ölçekli bilimsel etkinlikler gerçekleştirmekte.

Bu hastalık tedavi edilmediğinde, hastalığın safhalarına nazaran hastaların ortalama ömür mühleti 6 ay kadar bile olabiliyor. Hastaların ortalama ömür mühletleri 2.8 yılken, bu mühlet çocuklarda 10 aydır. Hastalığın seyri ve düzgünleşme oranı hakkındaki öngörünün (prognoz) makûs seyretmesinin yanı sıra karmaşık yapısı nedeniyle de teşhisi ortalama 2.5 yıllık bir gecikme ile konulabilmektedir” dedi.

“Türk Kardiyoloji Derneği (TKD) Pulmoner Vasküler ve Erişkin Doğumsal Kalp Hastalıkları Çalışma Kümesi (PVHEDKH) olarak bizler de resmi ve sivil toplum kuruluşu tüm paydaşlarımızla, Dünya Pulmoner Hipertansiyon Günü olan 5 Mayıs 2023 tarihinde pulmoner hipertansiyon konusunda farkındalığı artırmak için, Dünya ile eş vakitli olarak çeşitli etkinlikler düzenleyeceğiz.

Böylece amansız bir hastalık olan pulmoner hipertansiyonlu hastaların teşhisini mümkün olduğunca erken vakitte koyarak; uygun tedavi stratejileri ile daha uzun ve kaliteli bir hayat talihi ve bu hastaların günlük ömürlerinde karşılaştıkları tüm fizikî ve toplumsal mahzurları azami ölçüde ortadan kaldırmayı hedefliyoruz” diye konuştu.

“Kadınlarda erkeklerden 2 kat daha sık görülüyor ve gebeliklerin yarıdan fazlası vefatla sonuçlanıyor”

Dünyada milyonlarca yetişkin ve çocuğun pulmoner hipertansiyon hastalığının pençesinde olduğunun kestirim edildiğini belirten Prof. Dr. Mehmet Akbulut şunları söyledi: “Kadınlarda erkeklere oranla 2 kat daha fazla görülen bu hastalık, gebelik sürecinde anne kadar bebeğin de hayatını tehlikeye atıyor. Gebeliklerin yaklaşık %56’sı anne ve bebeğin vefatıyla sonuçlanıyor.

Pulmoner hipertansiyon hastası hamileler, hamilelik sürecinin büyük kısmını kuvvetli ve dayanılmaz ağır bakım koşullarında geçiriyor. Gebeliklerin yaklaşık %56’sı ne yazık ki anne ve bebeğin vefatıyla sonuçlanıyor. Dünyada ve Türkiye’de pulmoner hipertansiyonlu bayanların muhakkak hamile kalmamaları, mevcut gebeliklerin ise sonlandırılması öneriliyor. Bilhassa ise deniz düzeyinden bin 500 metreden daha yüksek rakımlarda hayatını sürdürenleri gaye alıyor.”

“En tehlikeli durum, bu hastalığın yüksek tansiyonla karıştırılması”

“Doğası gereği epey kompleks bir hastalık olan PULMONER HİPERTANSİYON, sıkça karşılaşılan yüksek tansiyon ya da sistemik kan basıncı artışıyla karıştırılabiliyor. Karakteristik olarak birbirinden büsbütün farklı pek çok hastalık pulmoner hipertansiyona yol açabiliyor. Nedenini hala açıklayamadığımız kimi etkenlerle genetik bozukluklar, ilaç ve toksinler, bağ dokusu hastalıkları, doğuştan kalp hastalıkları, karaciğer hastalıkları, birtakım viral ya da paraziter enfeksiyonlar pulmoner hipertansiyonun nedenleri olarak gösteriliyor.

Kalbin sol tarafını etkileyen kimi doğumsal ya da edinsel problemler, akciğer hastalıkları, daima düşük oksijen seviyesi, akciğer damarlarını tıkayan pıhtı ya da pıhtı dışı etkenler ile tesir düzenekleri meçhul hematolojik, sistemik, metabolik kimi hastalıklar da pulmoner hipertansiyonun çıkış noktasını oluşturabiliyor.

Covid-19 enfeksiyonunun da yakın gelecekte değerli bir pulmoner hipertansiyon nedeni olarak karşımıza çıkabileceği öngörülüyor. Hastalığın basınç yüksekliğinin olduğu akciğer damar bölgesine nazaran hemodinamik yani kan sirkülasyonuyla ilgili olarak 3, hastalığa sebep olan etkenlere nazaran ise 5 klinik formu bulunuyor. Kesin tanısı ise lakin pulmoner hipertansiyon konusunda uzman merkezlerde, kalp kateterizasyonuyla konabiliyor.”