“Şoför sorunu dünyada ve Türkiye’de ciddileşiyor”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Necmi ÇELİK

Uluslararası Kara Nakliyeciliği Birliği-IRU Genel Sekreteri Umberto de Pretto tüm dünyada otobüs-kamyon ve cazibeli pazarında yaşanan şoför eksikliğine dikkat çekerek “Tüm dünyada 2.6 milyon şoför eksikliği var. Türkiye’de bu açık 85 bin şoför seviyesinde ki bu sayı toplam çekici-kamyon sürücüsü konumlarının yüzde 16’sını oluşturuyor.

Sürücü sorunu Türkiye’de de önemli durumda”dedi. Kasım ayı ortasında Türkiye’ye yapacağı ziyaret öncesinde Dünya Gazetesi’nin sorularını yanıtlayan Umberto de Pretto, bugün dünya çapında 3,5 milyondan fazla nakliyat ve lojistik şirketinin sesi olan IRU’nun 5 kıtada ve Türkiye dahil 100’den fazla ülkedeki üyeleriyle global bir sanayi federasyonu olduğunu belirterek,”Ticari karayolu nakliyatı hizmetleri, dünya çapında ekonomik ve toplumsal refah sağlayan mobilitenin kalbinde yer alıyor.

IRU, toplumları inançlı, verimli ve yeşil mobilite ve lojistikle buluşturmak için çalışıyor”diye konuştu. IRU’nun şu anda en değerli çalışmasının global ticari karayolu nakliyatı bölümünün karbondan arındırılması olduğuna dikkat çekerek son 25 yılda en büyük değişimin dalın çevresel ayak izi olduğunu belirtti.

Umberto de Pretto “Çevresel ayak izimizde nitekim kıymetli bir düşüş sağladık bölüm olarak. Son 25 yılda toksik emisyonlarımızı yüzde 98’e kadar azalttık. Ne var ki değişmeyen şey araçlarımızın bilhassa özel araçlarla karşılaştırıldığında ne kadar pak olduğu konusunda kamuoyunun algısı maaalesef pek değişmedi”dedi.

Araç dizaynında çevreci tahlillere odaklanılmalı

Umberto de Pretto, karayolu nakliyatının tüm intermodal nakliyecilik hareketleri içerisinde özel bir yere sahip olduğunu söz ederek, sürdürülebilir bir lojistik için intermodal nakliyatın büyüme ve gelişmesini her vakit desteklediklerini söyledi.

Hükümetler ve memleketler arası kuruluşların IRU’yu ve kesimi her vakit pragmatik tahlillerle masaya gelen emniyetli bir ortak olarak gördüğünü ve kabul ettiğini vurgulayan Umberto de Pretto, karayolu nakliyatına ait bir politikayı değiştirebilseydiniz bu ne olurdu halindeki soruyu şöyle yanıtladı: “Daha verimli olmak için gemiler ve uçaklar büyütülüyor, trenler daha uzun yapılıyor, fakat bahis kamyonlar-çekiciler olunca karar vericilerin aklına tıpkı mantık gelmiyor.

Eko-kamyon kombinasyonlarıyla (bir yerine iki römork), bir kamyonun CO2 emisyonlarını yaklaşık yüzde 30 oranında azaltabiliriz. 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşma gayemiz açısından bu bir adım olabilir. Lakin hükümetler bu tahlili desteklemek için çok az şey yapıyor.”

Önce alt kısımlardaki meyveleri toplamalıyız”

IRU’nun ve ticari karayolu nakliyeciliği bölümünün 2050’de sıfır karbon gayesi belirlediklerine dikkat çeken Umberto de Pretto: “Karayoluyla nakliyat talebini tesirli bir halde karşılamaya devam ederken karbondan arındırmak için alçakta asılı kalan meyvelerle işe başlamalıyız.

Şu anda mevcut olan ve CO emisyonlarını neredeyse yüzde 50 oranında azaltabilecek süratli kazanımlar, eko-kamyonlar, şoför eğitimi üzere verimli lojistik ve insan hareketliliğinin en etraf dostu ve en inançlı araçlarının (servis araçları ve yolcu otobüsleri) daha fazla kullanılmasıdır. Son olarak, hükümetlerin tam dijitalleşmeye müsaade verecek mevzuatı uygulamaya başlaması gerekiyor. Örneğin e-CMR protokolünü imzalayarak en temel ve gerekli taşıma mukavelesinin dijital hale gelmesine imkan tanıyarak. Pek çok ülke şimdi bu çok temel adımı atmadı” dedi.

Umberto de Pretto tüm dünyada ve bilhassa Avrupa’da yaşanan şoför krizi konusunda şu değerlendirmeyi yaptı: “Kronik şoför eksikliğini temelden gidermek için, daha fazla insanı, bilhassa de bayanları ve gençleri çekmek maksadıyla çalışma şartlarını güzelleştirmemiz ve mesleğe erişimi kolaylaştırmamız gerekiyor. Daha kolay bir tabirle, şoförlerin toplumda oynadıkları kıymetli rolün tüm toplum tarafından farkedilmesi gerekiyor.

Kronik olarak yaşanan profesyonel şoför eksikliği, gerilim altında olan ekonomileri ve toplulukları daha yüksek enflasyon, tedarik zincirindeki aksamalar üzere bir dizi riskle karşı karşıya bırakıyor. IRU olarak Avrupa, Asya ve Amerika’da yer alan 25 ülkede ve bin 500 operatörü kapsayan 2022 araştırma bilgileri 2,6 milyondan fazla ağır ticari araç şoför açığı olduğunu gösteriyor.

Türkiye’de bu açık 85 bin şoför seviyesinde ki bu sayı toplam çekici-kamyon sürücüsü konumlarının yüzde 16’sını oluşturuyor. Şoför sorunu Türkiye’de de önemli durumda. Yolcu nakliyeciliğine baktığımızda otobüs sürücülerinin ortalama olarak kamyon sürücülerinden bile daha yaşlı olduğunu görüyoruz. Bu demektir ki bu şoförlerin kıymetli kısmı yakın bir vakitte emekli olacak ve dala yeni giriş yapan şoför sayısı ise daha düşük kalacak.

Sorunun bir boyutu da bu tablo”. IRU Genel Sekreteri, Türkiye ziyareti sırasında TOBB ve UND yetkilileri ve bölüm temsilcileri ile karayolu nakliyatının yeni sıkıntıları üzerinde görüşmeler yapacaklarını belirterek “Türkiye’nin stratejik pozisyonu onu kıymetli bir ticaret ve transit merkezi haline getiriyor. Türkiye mevcut şartlarda değişen ticaret koridorları nedeniyle daha da fazla hareket görüyor.

Türkiye üzerinden transit geçiş 2022 yılında kıymetli bir artış gösterdi”dedi. IRU’nun bu yıl 75. yılını ve AB içindeki 50. yılını kutladığını belirten Umberto de Pretto “Türkiye ve bölgedeki üyelerimiz ve ortaklarımızla birlikte 75. yılımızı kutlamak üzere bu Kasım ayı ortasında İstanbul’da yapılacak Logitrans 2023 Fuarı’nda özel bir aktiflik daha planlıyoruz” dedi.

Lojistikte bayan şoför yüzdesi yavaş lakin istikrarlı artıyor

“Ticari karayolu nakliyatının işgücü klâsik olarak bayanlardan daha fazla erkekten oluşuyor. Âlâ haber şu ki dalda çalışan bayanların yüzdesi yavaş fakat istikrarlı bir biçimde değişiyor.

Kadın kamyon sürücülerinin hissesi birçok bölgede şimdi %3’ün altında bulunuyor. Yolcu nakliyatı dalında bu oran biraz daha yeterli. Örneğin Danimarka’da otobüs ve çeşit otobüsü sürücülerinin %22’si bayanlardan oluşuyor.Kadınları mesleğe girmekten caydıran nedenler ortasında çalışma şartlarının güç olması, inançlı ve emniyetli park alanlarının bulunmaması ve meskenden uzakta geçirilen uzun mühletler yer alıyor.

Bunlar erkekleri mesleğe katılmaktan caydıran sebeplerle tıpkı. Hem bayanların hem de erkeklerin mesleğe katılmasını teşvik ediyoruz, çalışma şartlarının güzelleştirilmesine yönelik iyileştirmelerin yapılması koşul. Şoför mukavelemiz üzere teşebbüsler, mesleği hem bayanlar hem de erkekler için daha cazip hale getirme konusunda uzun bir yol kat edebilir.

Sürücüler gerçek kahramanlarımız

“Sürücülerimiz gerçek hayattaki kahramanlardır. Eğlenmek için otomobil sürmezler. Sürücücüler toplumsal ve ekonomik bir muhtaçlığı karşılamak için direksiyon başındadırlar”diyen IRU Genel Sekreteri Pretto, bugün kesimin karşı karşıya olduğu en büyük zorlukları “Sürücü eksikliği, karbondan arındırma ve dijitalleşme”olarak özetledi.